از وزارت و وکالت پولکی تا انتخاب فرمانده ارتشی با زدو بند سیاسی

اسناد بررسي شده حكايت از آن دارند كه در ايران دوره پهلوي اول و دوم سوءاستفاده از قدرت سياسي عمدتاً به صورت ارتشا، اختلاس، اخاذي و تقلب انتخاباتي بوده است. «دربار پهلوی به عنوان مهم‌ترین مرکز اعمال قدرت، محل تجمع نهادها و گروه‌های غیررسمی سیاست بود که به علت پیوند اقتصادی و ارادت شخصی با دربار و به شخص شاه، مهم‌ترین حامیان سلطنت محسوب مي‌شدند. این مسأله بدان جهت بود که نهادها و مراکزی که نخبگان سیاسی رژیم پهلوی از آن برمی‌خاستند، هم نهادی غیرمدنی و هم فرایندی غیردموکراتیک بود. حامی‌پروری و اولویت داشتن روابط شخصی، مشخصه بارز این نهادها بود که هر فردی با برخورداری از آنها می‌توانست به قدرت راه یابد. به طور کلی سه نهاد؛ ۱- خانواده‌های اشرافی؛ ۲- دوره‌ها و کلوپ‌ها و ۳- دربار، مهم‌ترین نهادهاي تربيت نخبگان رژيم بودند که مجال فعالیت به نهادهای رسمی قدرت را نمی‌دانند.» - حمزه عالمی- بررسی تاثیر فساد سیاسی بر فروپاشی رژیم پهلوی-
ویلیام شوکراس در صفحه ۲۳۹ کتاب "آخرین سفر شاه" خود خبر از گزارشی از فساد اشرف که توسط سازمان سیا اعلام شده بود می‌دهد.
«یکی از گزارش های سیا در ۱۹۷۶ (به شماره سند Ibid-, pp. ۲۷-۲۹, ۶۴-۶۶.) اعلام داشت که والا حضرت (اشرف) "شهرتی افسانه‌ای در فساد مالی و به تور زدن مردان جوان دارد." روابط او با این فاسق‌های جوان اغلب به نحوی دوستانه پایان می‌یافت و بسیاری از آنان در دستگاه دولت به مقامات عالی می‌رسیدند. در میان آنان می‌توان از پرویز راجی نام برد که آخرین سفیر شاه در لندن بود...»

رابطه ملکه مادر و رئیس شهربانی

در یکی از اسناد به جا مانده از ساواک در خصوص روابط مادر محمدرضا پهلوی با رئیس کل شهربانی که منجر به حفظ سمت تیمسار سرلشگر علوی مقدم شد آمده است:
«بین کسبه و اصناف شایع گردیده که چون تیمسار سرلشگر علوی مقدم رئیس شهربانی کل با علیا حضرت ملکه مادر روابط صمیمانه ای دارد و حتی ماهیانه مبالغ گزافی به معظم له پرداخت می نماید، لذا فشار مقامات آمریکایی جهت تغییر رئیس شهربانی بجائی نرسیده و حتی علیا حضرت ملکه مادر به فرزند تاجدار خود اعلیحضرت همایون شاهنشاهی توصیه نموده اند که در صورت تعویض رئیس شهربانی ایران را ترک خواهند گفت.»

پرداخت وامی که منجر به اخذ سمت وزرات گردید!

همچنین در خصوص رابطه ملکه مادر با دکتر اعتبار که منجر به وزیر شدن وی شده است در سندی از ساواک آمده است:
«بین کارمندان عالیرتبه بانک رهنی شایع است چون آقای دکتر اعتبار وزیر جدید بازرگانی در مدت ریاست بانک رهنی بدون اخذ ودیعه ارزنده مبالغ گزافی به اعضای خانواده سلطنتی بالاخص علیا حضرت ملکه مادر وام داده اند و علیا حضرت ملکه مادر با وام های دریافتی ساختمان عظیمی در خیابان سپه اول جلیل آباد بنا نموده و مبالغی نیز به والا حضرت اشرف پهلوی پرداخت نموده اند لذا با وساطت اعضای خانواده سلطنتی پست وزارت بازرگانی بمشارالیه واگذار شده است.»

انتخابات اجاره‌ای

در یکی از اسناد ساواک نشان داده می شود که چگونه سپهبد علوی مقدم وزیر کشور زمان طاغوت انتخابات دوره بیستم را به مبلغ بیست میلیون تومان اجاره می کند. در این سند آمده است:

افشاگری در جلسه حزب رستاخیز

در یکی دیگر از اسناد ساواک که در خصوص یکی از جلسات حزب رستاخیز در سال ۱۳۳۶ است، از فساد سیاسی شکل گرفته در کابینه هویدا افشاگری می کند.
«ساعت ۱۸ روز ۸/۴/۳۶ هفتمین جلسه گفت و شنود حزب رستاخیز ملت ایران با شرکت وزیر نیرو، قائم مقام حرب، محمود جعفریان، سرافراز، حمید همایون، محمد علی کرد و ۲۶۰ نفر از اعضا در ساختمان شماره ۵ حزب واقع در خیابان پهلوی نبش آریا مهر تشکیل گردید.
ابتدا حفظی (عضو حزب) گفت آقای حکمت شما جای وزیری آمده اید که وضع آشفته ای بر جا گذاشته بود، اگر وضع برق اینطور است شما وارث این وضع می باشید، دولت هویدا آنقدر زرگ و باهوش است که فورا کابینه را ترمیم می کند و آنکه دزدید یواشکی خارج می کند، کابینه ای که ۲۴ بار ترمیم شود لرزان است. آقای صدیقی (مسئول جلسه) شما نمی توانید جلوی فرمان شاهنشاه آریا مهر را بگیرید و جلو من بایستید، خاک بر سر من و امثال من که حزب سه ساله شما طی این مدت نتوانست یک مدیر جلسه تربیت کند. آقای صدیقی خیال می کند اینجا دبیرستان است. سالن را تبدیل به چاقوکشان منطقه کرده اید. ناطق ادامه داد از ترس افکار عمومی نگفته اید که امروز جلسه گفت و شنود است مبادا که من حفظی بدانم و بیایم. آقای خبرنگار شما مطالب مرا نمی نویسید، از کدام آزادی حرف می زنید. از وزیر نیرو سئوال شود چرا وزیر قبلی را عوض کردید، شما از رئیس کابینه سئوال کنید، شهامت داشته باشید.
در کابینه‌ای که سیصد میلیون تومان دزدی می‌شود و وزیری که در صف نیروی پایداری حرکت می‌کند او را فورا عوض می‌کنند.
دوستان، هویدا دست راست فرمانده نیروی زمینی است، وزیر سابق بازرگانی دست چپ فرمانده نیروی زمینی است (در سالن بشدت بنفع مشارالیه ابراز احساسات شد و برخی گفتند، احسنت آفرین). آقای صدیقی گفت: از آزادی سوء استفاده نکنید. حفظی در پاسخ گفت آقای صدیقی شما مامور دولت هستید اگر ذره‌ای چپ بروید فردا به اهواز منتقل خواهید شد. در این هنگام حسین سرافراز اعتراض نمود و حفظی گفت آقای سرافراز مقالات تو که پر از اهانت به مقدسات کشور بود، تو مامور انگلیسی‌ها هستی (اشاره به مقالات حسین سرافراز که در روزنامه سابق ایران چاپ می شد).

آقای هجرت به سخنان حفظی اعتراض نمود.

ایمان زهرائی در مورد وجود جناح ها گفت: متاسفانه جناحی وجود ندارد، اگر حق آزاد بودن و حقوق فردی مطرح است وگرنه دستگاه ها یا خائن هستند یا منتسب به سیاست های بیگانه، کدام دولتی است که با وجود وسایل ارتباط جمعی این همه نواقص چگونه می خواهند انتخابات شوراها را انجام دهند. این مطالب را ملت ایران می دانند، چرا به رهبر خردمند ایران دروغ می گوئیم. در گذشته عوامل استعمار با ایجاد کمبودها ملت را به عصیان می کشdدند و در عوض نظریات خود را تامین می نمودند، استعمار نو با نفوذ خود در حکومت و مسائل آب و برق و ترافیک ناهماهنگی های مصنوعی بوجود می آورد. در مجلس گذشته فریاد زدیم که این برنامه ها تطبیق نمی کند کسی توجه نکرد. آیا عوامل استعمار در دولت رسوخ ندارد؟ (حفظی گفت چشم آقای هویدا روشن) بلافاصله وزیر نیرو سخنانی ایراد نمود. در این هنگام حفظی جلسه را ترک و در مقابل درب ساختمان حزب در خیابان پهلوی ایستاد و قاسم پهلوان، حمید همایون و احمد و محمود هجرت و سرافراز بوی پیوستند و بین آنان نزاعی واقع گردید و مردم از حفظی طرفداری و سرافراز منطقه نزاع را ترک نمود، هجرت و قاسم پهلوان مدت نیم ساعت وزیر نیرو را در تلفنخانه نگهداشتند بعنوان اینکه وضع مغشوش است. در این موقع آقای حفظی را نزد وزیر نیرو بردند و یاد شده با وزیر نیرو صحبت نمود. حفظی در کریدورها فریاد می زد جیره خواران داریوش همایون مرا زدند. این حقوق بگیران هویدا. ساعت بیست جلسه پایان یافت.
نظریه شنبه: به هر حال وضع بسیار تاسف آوری بود و عوامل اصلی خبرنگارانی بودند که یکی می گفت از دولت (ناخوانا) دولت بیسواد بیسوادان در سال یک میلیون درآمد دارند.»

وقتی که زد و بند سیاسی با انگلستان منجر به تعیین فرمانده نیروی زمینی شد

در سند دیگری از ساواک در خصوص چگونگی تعیین تیمسار سپهبد حجازی بعنوان فرمانده نیروی زمینی ارتش آمده است:
«یكی ار اعضاء فعال جبهه ملی اظهار داشته پس از انتصاب تیمسار سپهبد حجازی بفرماندهی نیروی زمینی كلیه هسته‌های نهضت ملی او را رزم آرای ثانی لقب داده و چون معتقدند كه نامبرده مشغول زد و بندهای سیاسی وسیعی با اتكاء به مقامات سیاسی انگلیس در تهران می‌باشد با نهایت دقت مراقب كوچكترین اقدامات نامبرده هستند و تا كنون كلیه توجه مسئولین هسته‌های نهضت ملی به سوی وی معطوف گردیده و او را خطرناكترین و جدی ترین بازیگر صحنه سیاست ایران در حال حاضر می‌دانند.»

نحوه انتخاب نمايندگان مجلس شوراي ملي!

در سندی از ساواک در خصوص زد و بند سیاسی و نحوه انتخابات نمایندگان مجلس شورای ملی در رژیم پهلوی آمده است.
«روز ۳ / ۶ / ۴۲ از ساعت ۱۸۰۰ جلسه حزب استقلال در خيابان اكباتان تشكيل شد. عبدالقدير آزاد اظهار داشت قهرماني عضو حزب استقلال خوشبختانه از لرستان كانديدا مي‌باشد و ما دست از فعاليت خود بر نمي‌داريم من منتظرم ببينم دولت چه معامله [اي] مي‌كند از انتخابات گذشته خاطرات شرم‌آوري دارم كه شبانه صندوقها را دولت عوض مي‌كرد دوره چهاردهم جلو بازار و مسجد شاه ميتينگ راه انداختم و سر و صدا كردم از وزارت كشور مرا احضار كردند و گفتند جز وكالت چه مي‌خواهي مجبور شدند مرا وكيل سبزوار بكنند. حالا هم نبايد بترسيم اين وكلايي كه دولت انتخاب كرده يك سر سوزن براي مملكت كاري نخواهند كرد. تنها براي رضايت خارجيان اين مجلس تشكيل مي‌شود.
آقاي سليمي اعلاميه آقاي ميلاني را در مورد تحريم انتخابات با صداي بلند قرائت كرد و رسولي كه خود را كانديداي گلپايگان مي‌داند اظهار داشت چند مرتبه تقاضاي ملاقات با آقاي علم كرده است به من وقت ملاقات نداده نامه به او مي‌نويسم و ثابت مي‌كنم چه آتشي در اين مملكت روشن نموده و چه حق‌هايي را پايمال كرده‌ است.
اين جلسه در ساعت ۱۹۳۰ پايان يافت.»

نماينده شدن قبل از انتخابات!

همچنین در سند دیگری در خصوص نحوه نماینده شدن در انتخابات آمده است:
«اخذ وجه و صدور نمايندگي قبل از انتخابات تاريخ : ۳۱/ ۳/ ۵۰

موضوع: اخذ وجه از كانديداهاي انتخابي

روز ۳۰/۳/۵۰ بكتاش مديركل خدمات اظهار داشت‌: تعدادي از مقامات وزارت تعاون و امور روستاها كه آرزوي وكيل شدن را داشتند خيلي ناراحت شده‌اند، سرهنگ نجفي مشاور وزير علت را سؤال [‌كرد] نامبرده پاسخ داد به طور يقين تعداد پنج نفر از اين وزارتخانه انتخاب مي‌شود، به شرط اين كه هر كدام بيست هزار تومان به حزب بدهند. در صورتي كه دفعات قبل ده هزار تومان بوده است و اضافه نمود چند روز قبل در اتاق انتظار وزير تعاون و امور روستايي بودم وقتي آقاي وليان مي‌خواستند به اتاقشان بروند گودرزي را كه جزء كانديداهاست ملاقات [‌كرد] و به وي اظهار داشت‌: «برو دنبال كارت مثل اين كه اين كارگيري دارد» گودرزي به آقاي وزير پاسخ داد من از اينجا نمي‌روم و حرف شما اين مشكل را حل خواهد كرد. سپس اظهار نظر كرد كه با اين گفته وزير مثل اين كه وضع گودرزي روبه‌راه نمي‌باشد. همچنين سلمان كه قبلاً رئيس تعاون و امور روستايي شهرستان ايلام بوده و فعلاً در وزارتخانه مذكور شغلي ندارد، اظهار داشت‌: كانديداهايي كه نمايندگي آن‌ها محرز شده به طبقه دوم آپارتمان حزب ايران نوين واقع در خيابان سپند صندوق حزب ايران نوين‌» رفته پس از پرداخت حدود ده الي سي هزار تومان كارت نمايندگي خود را دريافت مي‌دارند كه اين كه يك نفر خانم كه گويا نماينده شهرستان آبادان بوده و اين پول را نداشته كه پرداخت نمايد و انتخاب نشده بود ضمن انتقاد شديد از دستگاه حزب ايران نوين به آن دستگاه فحاشي[مي‌كرد] و بد و بيراه مي‌گفت‌.»
منبع مقاله : رجانیوز